W tym roku Polska przewodzi Wysokiej Radzie Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji. Priorytetem naszej prezydencji będzie m.in. zainicjowanie dyskusji nad rozszerzeniem partnerstw EUI z państwami trzecimi, ustanowieniem nowych form współpracy oraz zapewnieniem równowagi geograficznej w działaniach instytutu.
Europejski Instytut Uniwersytecki (European University Institute, EUI) we Florencji jest międzynarodową instytucją naukowo-akademicką zajmującą się naukami społecznymi. Oferuje prestiżowe studia doktoranckie i programy badawcze. Obecnie do EUI należą 23 państwa: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Łotwa, Luksemburg, Malta, Holandia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania i Szwecja.
W tym roku Polska przewodniczy Wysokiej Radzie EUI. Prezydencję sprawuje przez rok przedstawiciel innego państwa. Wraz z ustępującą i kolejną Prezydencją to tzw. „Trojka”. W 2024 roku tworzą ją: Polska (przewodniczący), Austria i Portugalia.
Wyrażamy nadzieję, że prezydencja Polski w Wysokiej Radzie EUI będzie dla EUI okresem postępu i innowacji, a dla naszego kraju szansą rozwoju współpracy z europejskimi instytucjami akademickimi oraz okazją do promocji polskiej działalności naukowej za granicą – zauważa Andrzej Szeptycki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Priorytetem naszej prezydencji ma być m.in. zainicjowanie dyskusji nad rozszerzeniem partnerstw EUI z państwami trzecimi, ustanowieniem nowych form współpracy oraz zapewnieniem równowagi geograficznej w działaniach instytutu.
Czteroletnie studia doktoranckie w EUI prowadzone są w ramach poszczególnych wydziałów: Ekonomii, Historii i Cywilizacji, Prawa, Nauk Politycznych i Społecznych. Co roku studia doktoranckie rozpoczyna ok. 150 stypendystów państw członkowskich instytutu. Ich celem jest powstanie rozprawy doktorskiej, będącej profesjonalnym opracowaniem opartym na najnowszych badaniach naukowych. Ponad 90% doktorantów kończy program sukcesem w przeciągu 4 lat. Ponad 70% kontynuuje później karierę naukową na uniwersytetach i w centrach badawczych.
W czasie trwania programu doktoranci korzystają z przyznawanych przez poszczególne państwa stypendiów. Polska przyznaje co roku maksymalnie 10 takich stypendiów. Wysokość stypendium doktoranckiego wynosi 1602 euro miesięcznie. Stypendyści są również objęci ubezpieczeniem medycznym oraz mogą korzystać z dodatkowych świadczeń dla członków rodziny (małżonka, dziecka).
Idea powstania EUI narodziła się w końcu lat czterdziestych XX wieku w czasie konferencji w Hadze i powoli ewoluowała wraz z postępem integracji europejskiej. Konkretne decyzje służące powstaniu europejskiej instytucji naukowej zostały podjęte dopiero w końcu lat sześćdziesiątych. Instytucji nadano kształt poświęconego naukom społecznym instytutu, którego główną rolą miało być „studiowanie Europy” i wymiana kulturalna między państwami członkowskimi. W ciągu kolejnych lat negocjacji zdecydowano, że EUI nie będzie prowadziło nauczania poniżej poziomu studiów doktoranckich, natomiast zostanie silnie zorientowane na prowadzenie badań.
W 1972 r. podpisana została Konwencja Ustanawiająca Europejski Instytut Uniwersytecki. Stronami konwencji było 6 państw członkowskich Wspólnoty: Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg i Holandia. Pierwszą grupę 70 badaczy Instytut przyjął w 1976 roku. Kolejnym rozszerzeniom Wspólnot, a następnie Unii Europejskiej, towarzyszyło przystępowanie kolejnych państw do EUI. Polska jest stroną Konwencji od 2004 roku.
MK, źródło: MNiSW