W Ośrodku Przetwarzania Informacji otwarto AI Lab. To nowa jednostka, której zadaniem jest tworzenie i udoskonalanie neuronowych modeli językowych oraz prowadzenie badań nad sztuczną inteligencją.
Utworzenie AI Labu wpisuje się w długofalową strategię OPI, który jest jednym z głównych ośrodków rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce. Badania instytutu w tym zakresie prowadzą do nowych odkryć i rozwoju nowoczesnych rozwiązań, co przyczynia się do postępu w różnych dziedzinach nauki i przemysłu.
Przeglądając „Atlas sztucznej inteligencji”, który dostępny jest na portalu RAD-on, można zauważyć, że w Polsce mamy już ponad 100 ośrodków zajmujących się badaniami nad sztuczną inteligencję. W latach 2013–2015 opublikowano około 5,3 tys. artykułów lub monografii naukowych z zakresu sztucznej inteligencji. Z kolei w latach 2010–2018 studenci kierunków informatycznych obronili prawie 1,9 tys. prac dyplomowych związanych z AI – wylicza dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji.
Dodaje, że to, co jeszcze kilka lat temu wydawało się odległą przyszłością, dzisiaj już nikogo nie dziwi. Rozmawiamy z botami na infolinii, nasze zakupy wspierane są rekomendacjami opracowanymi przez algorytmy, a nasz lekarz korzysta z metod diagnostycznych wspieranych przez narzędzia informatyczne.
Rozwój sztucznej inteligencji jest niezbędny dla gospodarki każdego państwa. Konieczna jest jednak współpraca nauki i przemysłu oraz dzielenie się know-how. Dlatego w OPI utworzyliśmy AI Lab, chcemy inicjować rozwój nowych rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji – podkreśla szef OPI.
Eksperci AI Labu prowadzą już badania nad wysokiej jakości modelami uczenia maszynowego. Są oni zaangażowani między innymi w utworzenie modelu PLLuM, który ma być polską konkurencją dla niezwykle popularnego modelu GPT będącego filarem usługi ChatGPT. AI Lab to również miejsce, gdzie będą tworzone rozwiązania, które mają zastosowanie w różnych branżach przemysłowych. Dodatkowo eksperci OPI stale będą prowadzić badania nad rozwojem sztucznej inteligencji i publikować ich rezultaty w czasopismach naukowych oraz prezentować je w trakcie prestiżowych, międzynarodowych konferencji.
OPI jest jedną z niewielu polskich instytucji, które są bardzo zaangażowane w badania nad rozwojem polskich neuronowych modeli języka (NLMs). W latach 2020–2023 w naszym instytucie opublikowaliśmy wiele modeli opartych na sieciach neuronowych typu Transformer, takich jak m.in. RoBERTa, Bart i GPT-2, które są dedykowane językowi polskiemu. Warto podkreślić, że Polish RoBERTa jest według rankingu KLEJ najlepszym modelem reprezentacyjnym dla naszego języka – zaznacza dr inż. Marek Kozłowski, kierownik AI Lab w OPI.
Modele te są udostępnione za darmo na stronie internetowej OPI. Dodatkowo w listopadzie 2023 roku eksperci ośrodka opracowali najlepsze obecnie neuronowe modele wyszukiwania informacji, które są przeznaczone dla języka polskiego (wg PIRB benchmark) oraz dodatkowo najlepsze neuronowe enkodery polskich tekstów ogólnego przeznaczenia (wg MTEB benchmark).
Warto podkreślić, że chociaż AI Lab istnieje zaledwie kilka miesięcy został już członkiem ważnego konsorcjum, które pracuje nad modelem PLLuM – polskim odpowiednikiem modeli GPT. Nowa jednostka OPI współpracuje także z Centrum TASK i Politechniką Gdańską w celu badania i opracowywania nowoczesnych neuronowych modeli języka i ich zastosowań (w tym nowatorskich modeli wyszukiwania informacji, ogólnego zastosowania enkoderów, a także dużych, polskich generatywnych modeli językowych). AI Lab stawia także na współpracę z partnerami biznesowymi. Eksperci z zakresu AI w OPI przygotowali m.in. innowacyjne systemy oparte na sztucznej inteligencji dla UOKiK i Vive Textile Recycling.
GaL