Centrum Historii Miejskiej ze Lwowa realizuje projekt, którego celem jest dokumentowanie na gorąco tego, co spotkało mieszkańców Ukrainy od początku rosyjskiej agresji. W przedsięwzięcie zaangażowali się naukowcy z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN oraz Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej. Osoby ze znajomością ukraińskiego lub rosyjskiego oraz mające doświadczenie w prowadzeniu wywiadów mogą dołączyć do inicjatywy.
W czwartek, 24 lutego, o godz. 5 nad ranem rano życie milionów ludzi w Ukrainie zostało podzielone na „przed” i „po”. W tym dniu prezydent Rosji Władimir Putin ogłosił rozpoczęcie „operacji wojskowej”: z artyleryjskim ostrzałem miast, inwazją pojazdów opancerzonych i wojskiem. ONZ szacuje, że – według stanu z 11 marca – ponad 2,5 miliona ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów, a życie kolejnych milionów jest zagrożone. Mieszkańcy różnych części kraju zmobilizowali się do odparcia inwazji i pomocy potrzebującym.
W obliczu rosyjskiej agresji z inicjatywy Centrum Historii Miejskiej we Lwowie organizacje naukowe w Ukrainie, Polsce, Luksemburgu i Wielkiej Brytanii połączyły siły w celu realizacji projektu dokumentacyjnego pt. „24.02.22, godz. 5:00. Świadectwa wojny”.
Jako historycy i socjolodzy chcemy udokumentować i utrwalić ludzki wymiar tej wojny. Wraz z partnerami z różnych krajów zaczynamy przeprowadzać wywiady z osobami, które zostały zmuszone do ucieczki w wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę oraz z tymi, którzy wspierają ich w Ukrainie i w innych krajach. Rejestrujemy także historie wolontariuszy i tych, którzy bronią Ukrainy w różnych sferach życia. Wspólnie stworzymy kolekcję, która pomoże nam opowiedzieć historię naszych niespokojnych czasów – napisali autorzy projektu.
Pomysłodawczynią i główną koordynatorką konsorcjum jest dr Natalia Otriszczenko. W przedsięwzięcie zaangażowali się badacze z uniwersytetów w: St. Andrews, St. Gallen i w Luksemburgu, a także z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN oraz Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej. Całość materiałów będzie zarchiwizowana i dostępna w Miejskim Archiwum Mediów Centrum Historii Miejskiej we Lwowie i w Centrum Historii Współczesnej i Cyfrowej Uniwersytetu Luksemburskiego. Krajowi kierownicy projektów archiwizują również wywiady przeprowadzone w swoich krajach – w Polsce jest to Archiwum Danych Jakościowych Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Sytuacja w Ukrainie szybko się zmienia i teraz ważne jest, aby rejestrować ludzkie doświadczenia, aby można je było zarchiwizować i zachować na przyszłość. Ważne jest, aby dowody te zostały zachowane do wykorzystania w celach badawczych i naukowych, a także edukacyjnych i wystawienniczych. Międzynarodowe konsorcjum ma teraz wyjątkową okazję do wykonania tej pracy – przekonują pomysłodawcy.
Do inicjatywy w każdej chwili można się przyłączyć. Poszukiwane są osoby ze znajomością języka ukraińskiego lub rosyjskiego (projekt zakłada nagrywanie relacji w języku ojczystym uchodźców) oraz mające doświadczenie w prowadzeniu wywiadów. Studenci i osoby bez takiego doświadczenia mogą pomóc przy transkrypcji nagrań. Autorzy projektu zachęcają także do zgłaszania się badaczki i badaczy, którzy znaleźli się w Polsce na skutek rosyjskiej inwazji.
Na chwilę obecną projekt działa na zasadzie pro bono, w przyszłości organizatorzy zapowiadają starania o środki na opracowanie pozyskanego materiału i dalsze nagrania. Zgłoszenia należy kierować na adres: swiadectwa.wojny@gmail.com.
MK, źródło: www.pthm.pl