Nowy gatunek motyla odkryła międzynarodowa grupa badawcza z udziałem naukowców Uniwersytetu Jagiellońskiego. To jeden z motyli charakterystycznych pod względem występowania dla lasów andyjskich.
Co prawda doniesienia o nowych gatunkach zwierząt z Ameryki Południowej nie należą do rzadkich, jednak przypadek Corades yanacocha zasługuje na szczególną uwagę. Po pierwsze, naukowcy wpadli na ślad tego gatunku na portalu o światowym zasięgu „iNaturalist”, na którym pasjonaci przyrody i naukowcy dzielą się ciekawymi zdjęciami zwierząt i roślin. Jedno z nich, przedstawiające niezidentyfikowanego motyla o charakterystycznym ubarwieniu skrzydeł, zwróciło uwagę specjalistów.
Po drugie, co najbardziej zaskakujące, odkrycia nowego dla nauki gatunku motyla dokonano w bezpośrednim sąsiedztwie, a właściwie na przedmieściach Quito, stolicy Ekwadoru – wielkiej metropolii liczącej około trzech milionów mieszkańców. Kraj ten uchodzi za zdecydowanie najlepiej poznany w Ameryce Południowej pod względem fauny i flory, w szczególności motyli, które są na tym obszarze badane od połowy XIX wieku. Trudno więc zrozumieć, jak przez tak długi czas okazały, jaskrawo ubarwiony gatunek motyla uchował się przed okiem badaczy. Być może związane jest to w pewnym stopniu z jego środowiskiem naturalnym, które ogranicza się do wąskiego pasa roślinności wzdłuż górnej linii lasu – ekotonu – porastającego stożek aktywnego wulkanu Pichincha. Badania naukowe na tym terenie utrudniają niekorzystne warunki pogodowe i duża wysokość nad poziomem morza.
Corades yanacocha to duży motyl o rozpiętości skrzydeł około 7 cm. Jego skrzydła są brązowe z ceglastoczerwoną przepaską niespotykaną u żadnego innego przedstawiciela tego rodzaju, liczącego w sumie około 25 gatunków. Spodnia strona skrzydeł posiada kamuflujący, marmurkowy deseń z odrobiną koloru pomarańczowego na przedniej parze. Obecnie, w kolekcjach na całym świecie, znanych jest zaledwie sześć samców tego gatunku, z czego jeden przechowywany jest w zbiorach Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Samica tego gatunku pozostaje nieznana. Corades yanacocha występuje w rezerwacie Yanacocha, który został utworzony pierwotnie w celu ochrony zagrożonego gatunku kolibra. Ochrona fragmentu pierwotnego lasu uniemożliwiła zakładanie przemysłowych plantacji obcych dla tego terenu drzew (sosny i eukaliptusa) oraz powstrzymała prowadzenie rabunkowej gospodarki rolnej, co uchroniło od wyginięcia ten gatunek motyla.
Zaskakującego odkrycia dokonała międzynarodowa grupa, w skład której weszli: dr hab. Tomasz Pyrcz z Wydziału Biologii UJ oraz dr Rafał Garlacz i dr Kamila Zając-Garlacz z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ. To efekt prowadzonej od szeregu lat współpracy naukowej badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Historii Naturalnej Uniwersytetu na Florydzie, Muzeum Zoologicznego w Bonn i lepidopterologów francuskich, mającej na celu poznanie fauny najbardziej bioróżnorodnego obszaru świata, Andów tropikalnych, przyczyniającej się do podniesienia świadomości społecznej o konieczności ochrony środowisk naturalnych i zachowania bioróżnorodności naszej planety.
Artykuł na temat nowo odkrytego motyla ukazał się na łamach czasopisma Zootaxa.
źródło: UJ