Prof. Karol Życzkowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN otrzymał prestiżowy ERC Advanced Grant. Będzie badał struktury, które mogą być istotne dla rozwoju teorii informacji kwantowej oraz technologii kwantowych.
ERC Advanced Grants to konkurs, w którym o finansowanie przełomowych badań ubiegają się doświadczeni naukowcy, o uznanym już dorobku. W tegorocznej edycji, rozstrzygniętej na początku kwietnia, wyłoniono 255 laureatów, do których trafi blisko 652 mln euro. W tym gronie znalazło się troje naukowców, którzy swoje projekty będą realizować w Polsce: prof. Emanuel Gull (Uniwersytet w Michigan, grant na Uniwersytecie Warszawskim), prof. Grażyna Jurkowlaniec (Uniwersytet Warszawski) i prof. Tomasz Skotnicki (Politechnika Warszawska).
Wykorzystując dodatkowe środki, Europejska Rada ds. Badań Naukowych postanowiła w ramach tego konkursu sfinansować badania kolejnych naukowców. Jednym z nich jest prof. Karol Życzkowski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Projekt TAtypic, na realizację którego krakowski badacz otrzymał ponad 2,25 mln euro, dotyczy mechaniki kwantowej, a w szczególności struktur, które mogą być istotne dla rozwoju teorii informacji kwantowej oraz technologii kwantowych. Głównym celem jest zbadanie własności typowych stanów i kanałów kwantowych, a także identyfikacja wyróżnionych struktur o ekstremalnych własnościach, przydatnych do przetwarzania informacji kwantowej.
Karol Życzkowski jest profesorem w Instytucie Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracuje także w Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk. Był stypendystą fundacji Humboldta w Niemczech oraz Fulbrighta w Stanach Zjednoczonych. Prowadził roczny projekt badawczy w kanadyjskim Perimeter Institute w Waterloo. W latach 2019–2023 był dyrektorem Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej w Gdańsku. Od 2014 roku jest członkiem Academia Europaea. Cztery lata temu został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, a dwa lata temu – Polskiej Akademii Nauk. Obecnie pełni funkcję prezesa Oddziału PAN w Krakowie.
Do jego osiągnieć naukowych należy analiza geometrii zbioru stanów splątanych i wprowadzenie miary kwantowego splatania zwanej negativity, konstrukcja entropii dynamicznej układu kwantowego opartej o stany koherentne, podanie entropowych relacji nieoznaczoności sformułowanych przy pomocy majoryzacji wektorów, wprowadzenie odległości Monge’a powiązanej z zagadnieniem transportu do zbioru stanów kwantowych oraz konstrukcja absolutnie maksymalnie splątanych stanów układu czterocząstkowego powiązanych z rozwiązaniem kwantowego odpowiednika problemu 36 oficerów Eulera.
Ma także na koncie prace matematyczne dotyczące zakresu numerycznego operatora, zespolonych macierzy Hadamarda, a także teorii wyboru społecznego. Jest współautorem pracy podającej oszacowanie optymalnej wartości progu większości kwalifikowanej w systemie Penrose’a głosowania dwustopniowego, wykorzystane w autorskim systemie głosowania w Radzie Unii Europejskiej. Pokrewna praca na temat podziału mandatów w Parlamencie Europejskim była publikowana w 2017 roku w briefingu „The Composition of the European Parliament”. Współautor monografii dotyczącej mechaniki kwantowej „Geometry of Quantum States”, a także książek „Każdy głos się liczy” i „Narciarstwo Wysokogórskie w Polskich Tatrach Wysokich”.
Grant prof. Karola Życzkowskiego jest 85, który będzie realizowany w Polsce. Na liście tej jest 46 Starting Grants, 18 Consolidator Grants, 13 Advanced Grants, 7 Proof of Concept Grants i 1 Synergy Grant.
MK, źródło: UJ