Z początkiem sierpnia ruszy nabór wniosków do Proof of Concept – nowego programu w ofercie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Będzie wspierał badania o potencjale komercyjnym. Maksymalne dofinansowanie projektu wyniesie 700 tys. zł.
O ofercie FNP w nowej perspektywie finansowej była mowa podczas poniedziałkowego webinarium zorganizowanego przez Radę Młodych Naukowców. Oprócz znanych już programów (w niektórych będą zmiany, o czym poniżej), w tym roku pojawi się nowość: Proof of Concept. Będzie skierowany do naukowców, którzy podczas realizacji poprzednich grantów nieukierunkowanych na wdrożenia, uzyskali wyniki o dużym potencjale komercyjnym.
Chodzi nam o weryfikację hipotez badawczych, potencjału wdrożeniowego w oparciu o posiadane już wyniki. Często zdarza się tak, że w toku np. realizacji przewodu doktorskiego albo w ramach grantów Narodowego Centrum Nauki, które co do zasady nie są zorientowane na komercjalizację, uzyskuje się ciekawe rezultaty o dużym potencjale innowacyjnym. Zależy nam, by dotrzeć do osób, które mają już coś w swoich „szufladach” i zweryfikować jakiś newralgiczny etap w opracowaniu prototypu albo kluczowy etap w reakcji chemicznej. To mogą też być badania na wyższym poziomie zaawansowania – przejście z linii komórkowych na organizm zwierzęcy – tłumaczy Radosław Kwapiszewski z FNP.
Konkurs będzie adresowany do naukowców, którzy są twórcami lub współtwórcami posiadanych wyników. Fundacja nie stawia warunku co do etapu kariery – mogą to być zarówno doktoranci, jak i profesorowie. Kluczowe znaczenie będzie miała jakość badań. Proof of Concept obejmie wszystkie dziedziny, a więc także nauki humanistyczne.
U podstaw tych projektów ma być odważna, wysokojakościowa nauka. Jesteśmy otwarci na to, że takie projekty będą realizowane w formule skutecznej współpracy z przedsiębiorstwem. Na koniec chcielibyśmy zaobserwować pewien postęp na ścieżce do komercjalizacji wyników – mówi Kwapiszewski.
Budżet programu wyniesie 102,35 mln zł. Pułap maksymalnego dofinansowania jednego 12-miesięcznego projektu wyznaczono na 700 tys. zł. W latach 2023–2029 Fundacja chce wesprzeć około 160 projektów. Co roku mają się odbywać dwa nabory – w sumie będzie ich osiem lub dziewięć. Pierwszy ruszy 3 sierpnia i potrwa do 7 września.
Podczas webinarium zapowiedziano także jeszcze jedną nowość – program PRIME skierowany do naukowców, którzy stworzą zespoły projektowe zdolne do wprowadzenia pomysłu na rynek w dowolnej formie. Szczegóły tego przedsięwzięcia są jeszcze dopracowywane.
Poza tym Fundacja kontynuować będzie znane już inicjatywy. W niektórych wprowadzono zmiany. We wrześniu rozpocznie się nabór wniosków do programu First TEAM. W latach 2023–2029 jego budżet wyniesie ponad 253 mln zł. Planowane jest sfinansowanie około 60 projektów. Istotnym novum jest przesunięcie granicy wieku aplikujących – teraz wnioski będą mogli składać naukowcy nawet do 12 lat po uzyskaniu stopnia doktora.
Przy czym, i to jest kolejna zmiana, inaczej będą oceniane projekty osób zaraz po doktoracie i tych, którzy aplikują właśnie choćby 12 lat po uzyskaniu stopnia doktora. Ocena będzie po prostu dostosowana do etapu w karierze naukowej. Jeśli ktoś w międzyczasie uzyska habilitację, nie będzie to stanowiło przeszkody w udziale w konkursie – tłumaczy Anna Wajler z FNP.
W tym kwartale, już po raz 31, przyznane zostaną stypendia START. Do tej pory nagrodzono nimi 3,3 tys. osób i przyznano 3 936 stypendiów (w latach 2002–2015 istniała możliwość otrzymania stypendium dwukrotnie) w łącznej wysokości 90,5 mln zł. W dalszym ciągu prowadzony będzie także program MAB – Międzynarodowych Agend Badawczych. Do rozdysponowania jest 445 mln zł. Środki te pozwolą na stworzenie 12 nowych centrów doskonałości. Do tej pory powstało 14 MAB-ów: 6 w instytutach PAN, 5 na uczelniach, 1 w Narodowym Centrum Badań Jądrowych, 1 w spółce należącej do Sieci Łukasiewicz, 1 w fundacji badawczej.
Mariusz Karwowski