„Wzywamy międzynarodową społeczność naukową do dalszej pomocy uczonym z Ukrainy oraz do wspierania planów powojennej odbudowy nauki w tym kraju. Przyszły dobrobyt Ukrainy będzie zależał od zasobów ludzkich i infrastruktury, a w szczególności od modernizacji krajowego sektora badań, innowacji i edukacji” – piszą w liście otwartym prezesi akademii nauk z Polski, USA i Ukrainy.
W przyszłym tygodniu minie rok od wybuchu wojny w Ukrainie. W licie otwartym prezesi trzech akademii nauk: prof. Anatoly Zagorodny (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, NANU), prof. Marcia McNutt (Narodowa Akademia Nauk USA, NAS) oraz prof. Marek Konarzewski (Polska Akademia Nauk, PAN) potępiają rosyjską agresję i wskazują na konieczność wspierania naukowców.
Powinniśmy robić wszystko, co w naszej mocy, by chronić ludzkie życie. Powinniśmy również chronić ukraiński sektor nauki i szkolnictwa wyższego przed wywołanym wojną upadkiem, rosnącą luką pokoleniową i drenażem mózgów – czytamy w stanowisku.
List jest kolejnym elementem szeregu działań podjętych po ubiegłorocznym spotkaniu w Warszawie szefów akademii z Polski, USA i Ukrainy. Wówczas z przedstawicielami innych narodowych akademii dyskutowano nad możliwymi rozwiązaniami, które najlepiej wesprą ukraińskie naukowczynie i naukowców. W wyniku opracowanego wtedy 10-punktowego planu udało się dotychczas m.in. przyjąć ponad 200 ukraińskich stypendystów na pobyty badawcze w polskich jednostkach, zorganizować szkolenia w językach angielskim i ukraińskim dla niemal 600 osób, uruchomić program grantowy dla zespołów badawczych, w ramach którego wsparciem będą objęci także naukowcy, pozostający na terenie Ukrainy.
Solidaryzujemy się z badaczami i badaczkami, którzy w tych trudnych warunkach starają się kontynuować swoją pracę naukową – zapewnia prof. Marek Konarzewski. – Ukraińska nauka potrzebuje naszego wsparcia na wielu poziomach. Obecne działania będą stanowiły zalążek do odbudowy zasobów po ustaniu działań wojennych – dodaje prezes PAN.
Sygnatariusze listu otwartego wskazują, że nie można poprzestać na dotychczasowych aktywnościach i nawołują
do włączenia się kolejnych członków międzynarodowej społeczności naukowej oraz kontynuowania pomocy skierowanej do ukraińskiej społeczności naukowej. Równie ważne będą plany na przyszłość – odbudowa powojennej nauki oraz modernizacja sektora badań i innowacji.
Głęboko wierzymy, że nieuzasadniona agresja się skończy, a Ukraina zwycięży. Jesteśmy świadkami zmagań ukraińskiej społeczności naukowej z brutalną wojną. W obliczu niesprawiedliwości połączmy siły, aby razem wspierać naukę! – wzywają sternicy NANU, NAS i PAN.
Polska Akademia Nauk niedawno zamknęła nabór wniosków w kolejnym programie wsparcia dla naukowców z Ukrainy. Cieszył się dużym zainteresowaniem – wpłynęło ponad 170 aplikacji. Przypomnimy, że każdy z projektów przewiduje zaangażowanie do pięciu naukowców z Ukrainy. Grupy badawcze będą prowadziły prace w instytutach Polskiej Akademii Nauk nawet przez trzy lata. Program umożliwia również zaangażowanie naukowców, którzy na
czas wojny pozostali na terenie Ukrainy. Weryfikacja merytoryczna przesłanych aplikacji rozpocznie się w najbliższych dniach. Decyzje dotyczące finansowania wybranych wniosków zostaną ogłoszone na przełomie
marca i kwietnia.
Bardzo zależy nam na utrzymaniu ukraińskiej nauki przy życiu, to nasi partnerzy. Nauka to przede wszystkim ludzie, którzy muszą mieć zapewnione odpowiednie warunki do prowadzania badań, chwilowo w Polsce czy na Ukrainie – podkreśla Mateusz Białas, dyrektor Przedstawicielstwa PAN w Kijowie. – Nasze wsparcie dostosowujemy do sytuacji przechodząc jednak od programów krótkoterminowych i doraźnego wsparcia pojedynczych osób do programów długoterminowych i wsparcia budowy pewnych rozwiązań systemowych, które mogłyby się przyczynić do odbudowy i reformy sektora nauki na Ukrainie – dodaje.
MK, źródło: PAN
List otwarty prezesów PAN, NANU i NAS