O 10,5% wzrosła w minionym roku liczba zgłoszeń patentowych z Polski złożonych w Europejskim Urzędzie Patentowym. Liderami są uczelnie: Uniwersytet Zielonogórski, Akademia Górniczo-Hutnicza i Uniwersytet Jagielloński.
W 2023 roku polscy wynalazcy zgłosili do Europejskiego Urzędu Patentowego 671 wniosków, co oznacza wzrost o 10,5% (w 2022 r. było ich 607). Polskie zgłoszenia rosną niemal czterokrotnie szybciej niż średnia dla wszystkich podmiotów (2,9%).
Jeśli chodzi o tempo wzrostu, Polska jest na siódmym miejscu wśród członków Europejskiej Organizacji Patentowej, wyprzedza nas tylko: Litwa (+63,3%, 129 zgłoszeń), Chorwacja (+59,4%, 51 zgłoszeń), Słowenia (+24,4%, 153 zgłoszenia), Cypr (+23,3%, 53 zgłoszenia), Słowacja (+16,7%, 56 zgłoszeń) i Luksemburg (+11,9%, 385 zgłoszeń). Europejski system patentowy jest otwarty dla wszystkich krajów świata, stąd globalnie Polskę wyprzedzają – poza wymienionymi europejskimi krajami – tylko Singapur (+22,3%, 1057 zgłoszeń), Korea Płd. (+21%, 12 575 zgłoszeń) oraz Nowa Zelandia (+17,4%, 270 zgłoszeń).
Warto zauważyć, że Polska, choć ma w tym roku dziesiąty najwyższy wzrost zgłoszeń rok do roku na świecie, to plasuje się na 25 miejscu wśród wszystkich krajów zgłaszających. W czołówce znajdują się: Stany Zjednoczone (+0,4%, 48 155 zgłoszeń), Niemcy (+1,4%, 24 966 zgłoszeń), Japonia (-0,3%, 21 520 zgłoszeń), Chiny (+8,8%, 20 735 zgłoszeń) oraz Korea Płd. (+21%, 12 575 zgłoszeń).
W ujęciu liczby zgłoszeń na milion mieszkańców Polska zajmuje 30 miejsce na świecie (18 zgłoszeń). Globalnymi liderami są: Szwajcaria (1085), Szwecja (495) oraz Dania (445).
Europejski Urząd Patentowy bada również poziom innowacyjności regionów. Tu plasujemy się na odległych miejscach. Najaktywniejszymi są: Kalifornia (16 021 zgłoszeń), Tokio (11 833) i chiński Guangdong (10 515). W pierwszej setce na 83 miejscu jest Warszawa (161), zaś na 95 Małopolska (119). Dolnośląskie to trzeci najaktywniejszy polski region (72 zgłoszenia), a dalej są: Śląskie i Pomorskie (oba po 57).
Wysokie tempo wzrostu odnotowywane jest także w patentach już udzielonych. W 2023 r. polskim podmiotom udzielono 258 patentów, co oznacza wzrost aż o 37,2% w stosunku do roku poprzedniego (188). To powrót do sytuacji sprzed spowolnienia wywołanego kryzysem pandemicznym.
Wśród polskich zgłoszeń najwięcej dokonano w obszarze technologii medycznych (+25,4%, 74 zgłoszenia), farmaceutyków (-2,4%, 41 zgłoszeń) i inżynierii lądowej (+19,4%, 37 zgłoszeń). Największą dynamikę wzrostu odnotowała technologia żywności (+100%).
Najaktywniejszymi polskimi podmiotami zgłaszającymi wynalazki do Europejskiego Urzędu Patentowego wciąż są uczelnie i instytuty badawcze. W ścisłej czołówce jest aż 7 tego typu podmiotów. Na podium: Uniwersytet Zielonogórski (31 zgłoszeń), Akademia Górniczo-Hutnicza (30) i Uniwersytet Jagielloński (14). Na czwartym miejscu znalazła się Politechnika Śląska (12), a za nią Uniwersytet Gdański (9), Uniwersytet Warszawski (9) i Instytutu Chemii Fizycznej PAN (8).
Rosną zgłoszenia do EPO
Firmy, uczelnie, instytuty i wynalazcy dokonali w zeszłym roku 199 275 zgłoszeń patentowych w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO), co oznacza wzrost o 2,9% w porównaniu z rokiem poprzednim i najwyższą liczbę zgłoszeń w dotychczasowej historii. Następuje to po wzrostach o 2,6% w 2022 r. i 4,7% w 2021 r. Zgłoszenia patentowe składane w celu ochrony i wprowadzenia na rynek wynalazków są wczesnym wskaźnikiem inwestycji firm w badania i rozwój. Pokazuje to, że w ubiegłym roku innowacje utrzymywały się na solidnym poziomie, pomimo światowego kryzysu gospodarczego.
Nasz najnowszy Indeks Patentowy pokazuje, że w 2023 r. na całym świecie innowacje nadal dynamicznie się rozwijały. EPO powierzono rozpatrzenie większej liczby zgłoszeń niż kiedykolwiek wcześniej, co świadczy zarówno o atrakcyjności europejskiego rynku technologicznego, jak i wysokiej jakości naszych produktów i usług. Małe i średnie przedsiębiorstwa w Europie w coraz większym stopniu korzystają z patentów, a udział zgłoszeń dokonywanych przez MŚP był najwyższy w historii w zeszłym roku – przyznaje António Campinos, prezes Europejskiego Urzędu Patentowego.
Wiodącymi dziedzinami techniki wśród zgłoszeń patentowych do EPO są: komunikacja cyfrowa (obejmująca także technologie związane z sieciami komórkowymi), technologia medyczna i technologia komputerowa. Największy wzrost spośród wszystkich dziedzin technologii w 2023 r. nastąpił jednak w obszarze maszyn, aparatury elektrycznej i energetyki (+12,2% w stosunku do 2022 r.), do czego zaliczają się wynalazki związane z technologiami czystej energii, w tym baterie (+28%). Aktywność patentowa w biotechnologii (+5,9%) również nadal rosła.
Trendy światowe i europejskie
W gronie krajów, z których do EPO wpłynęło w 2023 r. najwięcej zgłoszeń patentowych, znalazły się: Stany Zjednoczone (+0,4%, 48 155 zgłoszeń), Niemcy (+1,4%, 24 966 zgłoszeń), Japonia (-0,3%, 21 520 zgłoszeń), Chiny (+8,8%, 20 735 zgłoszeń) oraz Korea Płd. (+21%, 12 575 zgłoszeń). Tylko około 43% wszystkich zgłoszeń pochodziło od firm i wynalazców z 39 państw członkowskich Europejskiej Organizacji Patentowej, z kolei aż 57% pochodziło spoza Europy.
W 2023 r. liczba zgłoszeń patentowych z 39 państw członkowskich EPO ponownie wzrosła (+1,8%, 85 748 zgłoszeń). Europejskie firmy odnotowały ponadprzeciętny wzrost w obszarach komunikacji cyfrowej (+10,7%), biotechnologii (+6,4%), technologii komputerowych (+4,2%) i pomiarów (+4,0%).
Ogólny wzrost liczby zgłoszeń patentowych wynikał głównie z gwałtownego wzrostu liczby wniosków z Republiki Korei (+21%) i Chińskiej Republiki Ludowej (+8,8% w porównaniu z 2022 r.). Republika Korei po raz pierwszy znalazła się w pierwszej piątce, a liczba zgłoszeń patentowych z Chin wzrosła ponad dwukrotnie od 2018 roku. Inne kraje, które wykazały znaczny wzrost liczby zgłoszeń patentowych do EPO w zeszłym roku, choć w mniejszym stopniu, to Kanada (+2,6%), Brazylia (+4,1%), Indie (+8,4%) i Singapur (+22,3%).
W centrum uwagi kobiety-wynalazczynie
Tegoroczny Indeks Patentowy uwzględnia także wkład kobiet w innowacje. Spośród wszystkich zgłoszeń patentowych dokonanych w EPO w zeszłym roku i pochodzących z Europy, 27% wskazało co najmniej jedną kobietę jako wynalazcę. Spośród większych europejskich krajów składających wnioski patentowe (ponad 2000 zgłoszeń rocznie) najwyższy odsetek wniosków patentowych, w których co najmniej jedna kobieta została wynalazczynią, miały Hiszpania (46%), Francja (33%) i Belgia (32%). Jeśli chodzi o dziedziny techniki, odsetek ten wahał się od średnio 14% w przypadku inżynierii mechanicznej do 50% w chemii.
MK, źródło: UPRP, EPO