Dr Krzysztof Szade z Uniwersytetu Jagiellońskiego został czwartym laureatem międzynarodowego dwustronnego konkursu MOZART na polsko-austriackie projekty badawcze.
Konkurs MOZART współorganizują: Narodowe Centrum Nauki oraz agencja Austrian Science Fund (Fonds zur Förderung der wissenschaftlichen Forschung, FWF). Przeprowadzany był w trybie ciągłego naboru wniosków, a jego wyniki ogłaszane są sukcesywnie, w terminie 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku krajowego, Do tej pory wyłoniono trzech laureatów: dr. hab. Karola Nartowskiego z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu oraz dr. Tomasza Golińskiego z Uniwersytetu w Białymstoku i prof. dr. hab. Jerzego Kochanowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Do tego grona dołączył właśnie dr Krzysztof Szade z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na realizację projektu pt. Identyfikacja nisz hematopoetycznych i białaczkowych komórek macierzystych otrzyma finansowanie w wysokości 1 596 300 zł. Celem projektu jest poznanie i charakteryzacja niszy szpikowej ludzkich hematopoetycznych komórek macierzystych oraz białaczkowych komórek macierzystych, co umożliwi wskazanie nowych potencjalnych celów terapeutycznych skierowanych przeciwko białaczkowym komórkom macierzystym.
– Wszystkie komórki krwi w naszym organizmie są produkowane przez hematopoetyczne komórki macierzyste, które odnawiają swoją własną populację, dzięki czemu stanowią rezerwuar regeneracyjny krwi w ciągu całego naszego życia, jak również dają początek komórkom różnicującym dalej do dojrzałych komórek krwi. Rezydują w szpiku kostnym, a ich lokalne mikrośrodowisko, tzw. nisza szpikowa, ma kluczowe znaczenie dla ich prawidłowego funkcjonowania – tłumaczy dr Szade.
I dodaje, że nisza jest zbudowana z różnych typów komórek, które zapewniają adhezję i produkują szereg czynników molekularnych niezbędnych dla hematopoetycznych komórek macierzystych. Zaburzenie struktury i funkcji niszy powoduje upośledzenie funkcji hematopoetycznych komórek macierzystych i w rezultacie całej produkcji komórek krwi.
– Uważa się, że częsty brak skuteczności obecnych terapii przeciwbiałaczkowych może wynikać z ich niskiej aktywności wobec białaczkowych komórek macierzystych. Dlatego proponuje się, żeby nowe terapie celowały właśnie w białaczkowe komórki macierzyste – przyznaje laureat konkursu.
Jego projekt zakłada zastosowanie nowego systemu do detekcji oddziałujących ze sobą komórek w celu identyfikacji nisz hematopoetycznych i białaczkowych komórek macierzystych. Realizacja projektu może przyczynić się do wskazania nowych celów terapeutycznych skierowanych przeciwko białaczkowym komórkom macierzystym.
W konkursie MOZART można sfinansować wynagrodzenia dla zespołu badawczego, stypendia dla studentów lub doktorantów, zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej oraz pokryć inne niezbędne wydatki związane z realizacją projektu. Budżet całego konkursu wynosi 5,5 mln zł, a jego adresatami były polskie zespoły badawcze, które wspólnie z austriackimi partnerami mogły ubiegać się o sfinansowanie projektu. Kierownikiem polskiego zespołu badawczego mógł zostać uczony posiadający co najmniej stopień naukowy doktora. Dodatkowo zaplanowane badania muszą zostać zrealizowane w ciągu 24 lub 36 miesięcy.
Konkurs MOZART był przeprowadzany zgodnie z procedurą agencji wiodącej (Lead Agency Procedure), a nabór wniosków zakończył się w dniu 21 lutego br. Wyniki są ogłaszane w terminie 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku krajowego.
MK, źródło: NCN