Dr hab. Marta Kolanowska z Uniwersytetu Łódzkiego znalazła się w gronie 5 naukowców na świecie, których amerykańska Fundacja Maxwella/Hanrahana nagrodziła kwotą 100 tys. dolarów. Doceniono jej badania nad storczykami.
Fundacja Maxwella/Hanrahana powstała w 2018 roku, żeby wspierać naukowców, nauczycieli, konserwatorów i twórców, których różnorodne perspektywy pozwalają odkrywać nowe informacje o człowieku i środowisku, w jakim żyje. Zapoczątkowane w 2020 roku coroczne nagrody wyróżniają pięciu wybitnych naukowców, którzy otrzymują po 100 tys. dolarów.
Łódzką biolog wyróżniono za jej wkład w badanie różnorodności biologicznej najsłabiej zbadanych regionów świata. Brała udział w ponad 20 ekspedycjach tropikalnych, które zaowocowały odkryciem 370 nieznanych nauce gatunków orchidei, m.in. Hofmeisterella biglobulosa, Myoxanthus ortizianus, Hirtzia barrerana. Fundacja wskazała ponadto na wyjątkową wartość jej badań nad problematyką ocieplenia klimatu, zmniejszenia powierzchni lasów tropikalnych i działalności człowieka w kontekście zasięgu występowania storczyków na świecie.
Dr hab. Marta Kolanowska znana jest z prowadzenia prac w południowej części Kolumbii, gdzie współpracuje z członkami rdzennego plemienia. Wspólnie z naukowcami z innych ośrodków na świecie pragnie utworzyć rezerwat przyrody w Dolinie Sibundy, a w nim stację badawczą pod auspicjami Uniwersytetu Łódzkiego. W projekt budowy stacji zaangażowany jest jej macierzysty Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŁ.
Jestem bardzo zaskoczona moją wygraną! Nagroda jest wyrazem uznania dla mojej dotychczasowej pracy w zakresie badania różnorodności storczyków i ich zagrożeń. Razem ze mną zostali nagrodzeni naukowcy badający różnorodne obszary, takie jak np. rozwój języka papug, ewolucja i genetyka amazońskich żab czy przetrwanie mikroskopijnych organizmów w ekstremalnych warunkach. Jestem zaszczycona, że mogę stać u ich boku – podkreśliła Kolanowska, która w ubiegłym roku otrzymała Nagrodę im. Otto Wichterle – wyróżnienie wręczane młodym naukowcom przez Czeską Akademię Nauk, a w tym – była nominowana do Nagrody Heisiga.
Łódzka badaczka zaznacza, że amerykańska fundacja doceniła 5 spośród 60 młodych naukowców na świecie nominowanych do nagrody, aby podkreślić wartość badań „nieoczywistych”, których wspólnym mianownikiem jest prowadzenie prac w terenie, wynikających z ich ciekawości świata i pasji.
Praca Marty Kolanowskiej w terenie dokumentuje tropikalne storczyki w ważnych punktach różnorodności biologicznej: w andyjskiej Kolumbii, Papui Nowej Gwinei oraz na Przesmyku Dariena w Panamie. Zajmuje się zagadnieniami ochrony przyrody, wykorzystując analizy biogeograficzne i modelowanie ekologiczne, które pomagają nam zrozumieć, jak zmiany klimatu wpływają na storczyki i ich zapylaczy. Kolanowska jest czołową botaniczką zajmującą się systematyką i ochroną tropikalnych orchidei, największej i najbardziej zróżnicowanej rodziny roślin kwitnących. Dzięki swoim badaniom mało znanych ekosystemów, jak również przeglądom kolekcji zielnikowych, odkryła ponad 370 gatunków storczyków, które wcześniej nie były znane nauce – czytamy w uzasadnieniu.
Aby uzupełnić indywidualne nagrody w dziedzinie biologii terenowej, fundacja wspiera również staże w zakresie badań terenowych w szeregu instytucji badawczych w USA, w celu zapewnienia młodym naukowcom doświadczeń, które mogą odmienić ich ścieżkę kariery.
Fundacja wspiera ponadto organizacje i instytucje edukacyjne działające na rzecz: łączenia ludzi i przyrody oraz ochrony ważnych miejsc, ze szczególnym uwzględnieniem Kalifornii i Hawajów. Wśród dotychczasowych beneficjentów znalazły się: California Academy of Sciences, Coral Reef Alliance, Environmental Grantmakers Association, Hidden Villa, Monterey Bay Aquarium, Pacific Horticulture Foundation, Peninsula Open Space Trust, San Francisco Botanical Garden oraz San Francisco Parks Alliance.
źródło: UŁ