Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ustanowieniu Dnia Nauki Polskiej, który obchodzony będzie co roku 19 lutego – w rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Pierwszą Galę Nauki Polskiej zaplanowano w Toruniu – miejscu narodzin wybitnego astronoma.
Pierwsza Gala Nauki Polskiej, podczas której wybitni naukowcy zostaną uhonorowani nagrodami ministra nauki i szkolnictwa wyższego, odbędzie się 19 lutego w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki w Toruniu. Wydarzenie stanowi główny punkt obchodów Dnia Nauki Polskiej, o ustanowienie którego wnioskowała grupa posłów PiS. Jak podano w uzasadnieniu ustawy, którą w poniedziałek 3 lutego podpisał prezydent Andrzej Duda, nowe święto państwowe będzie „wyrazem najwyższego uznania dla dokonań rodzimych naukowców w ponad 1000-letniej historii naszego narodu i państwa”. W preambule podkreślono także „dążenie [polskich naukowców – red.] do poznania prawdy i przekazywanie wiedzy kolejnym pokoleniom oraz dostrzegając fundamentalną rolę nauki w tworzeniu cywilizacji”.
W konsultacjach społecznych projektu wypowiedziały się instytucje akademickie. W imieniu Polskiej Akademii Nauk prof. Jerzy Duszyński napisał, że lepiej byłoby ustanowić Dzień Nauki w Polsce, bo nauka jest jedna na całym świecie, a nie polska. Zaproponował ustanowienie przy tej okazji specjalnych Stypendiów Rzeczpospolitej dla naukowców. Prof. Jan Szmidt w imieniu Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich stwierdził, że ustanowienie takiego święta ma jedynie znaczenie symboliczne. Lepiej byłoby uchwalić ustawę pt. „Więcej środków na naukę”. Ze względu na powszechny charakter nauki należałoby raczej mówić o Dniu Nauki lub Dniu Nauki w Polsce. Zwrócił też uwagę, że ONZ uchwalił już święto nauki, które jest obchodzone 10 listopada. KRASP ma wątpliwości, co do sensu ustanawiania takiego święta państwowego. W piśmie Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego czytamy, że Rada docenia wagę gestów symbolicznych, a za taki uznaje ustanowienie święta nauki, które ma dowartościować pracę badaczy i znaczenie ich osiągnięć. Jednak okolicznością sprzyjającą ustanowieniu takiego święta byłoby osiągnięcie poziomu finansowania badań rekomendowanego przez Unię Europejską w strategii Europa 2020.
Dokonania takich postaci, jak Kopernik, Jan Heweliusz, Ignacy Łukasiewicz, Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, Maria Skłodowska-Curie, Henryk Arctowski, Ludwik Hirszfeld, Jan Czochralski czy Stefan Banach oraz współczesnych uczonych, środowisko naukowe ma świętować co roku w innym ośrodku. Pierwsza Gala Nauki Polskiej, organizowana przez MNiSW oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika, odbędzie się w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki w Toruniu. Oprócz wręczenia nagród za całokształt dorobku oraz za znaczące osiągnięcia w działalności badawczej, dydaktycznej, wdrożeniowej i organizacyjnej, uczestnicy wezmą udział w widowisku „Opera matematyczna – Paradoksalny Rozkład Sfery”, które łączy znakomitą muzykę z piękną wizualnie opowieścią o polskich matematykach z tzw. Szkoły Lwowskiej.
MK, PiK