Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Politechnika Lubelska oraz Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie rozpoczynają prace nad projektem dotyczącym wykorzystania rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie. Na wsparcie działań Lubelskiej Unii Cyfrowej Ministerstwo Edukacji i Nauki przekazało 25 mln zł.
Lubelska Unia Cyfrowa powstała jesienią 2021 roku, a jej celem jest opracowywanie innowacyjnych rozwiązań m.in. w obszarze medycyny, transportu, środowiska naturalnego i zrównoważonego rozwoju regionu. W skład LUC wchodzą: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Przyrodniczy, Politechnika Lubelska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II oraz Uniwersytet Medyczny, który jest liderem projektu. W kwietniu deklarację przystąpienia złożył także Uniwersytet Medyczny we Lwowie.
Trzy z tych uczelni – UMLub, PL i UP – właśnie rozpoczynają realizację projektu dotyczącego wykorzystania rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie. Przedsięwzięcie ma na celu opracowanie modelu teoretycznego prowadzenia badań naukowych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji (AI) w medycynie na przykładzie okulistyki.
Zaczynamy od świetnie rozwijającej się u nas okulistyki, po to by szerokie bazy danych móc wykorzystać do diagnostyki i dalszego postępowania terapeutycznego, ale będziemy chcieli te bazy danych rozszerzyć również na inne specjalizacje – podkreśla prof. Wojciech Załuska, rektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
W ramach projektu utworzony zostanie system monitorowania progresji zwyrodnienia barwnikowego siatkówki (retinitis pigmentosa, RP) w zależności od mutacji powodującej chorobę z użyciem sieci neuronalnych (zarówno struktury siatkówki, jak i funkcji narządu wzroku). Przeprowadzone zostaną także badania przesiewowe wśród 5 tys. dzieci w wieku szkolnym (klasy I-VIII), 200 pacjentów z chorobami rzadkimi oczu, 500 studentów Politechniki Lubelskiej pod kątem zbadania ich dobrostanu po pandemii oraz 1000 młodych ludzi z chorobami stożka rogówki.
Chcemy wykorzystać potencjał, w szczególności Politechniki Lubelskiej oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, do celów medycznych – zapowiedział Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki podczas inauguracji projektu. – Wszystko po to, żeby nasi pacjenci teraz i w najbliższej przyszłości byli diagnozowani zdecydowanie lepiej, szybciej, co przełoży się na skuteczniejszą terapię – dodał.
Politechnika Lubelska będzie odpowiedzialna m.in. za zbudowanie oraz przetestowanie systemu prowadzenia badań przesiewowych przy wykorzystaniu algorytmów sztucznej inteligencji.
Naszym celem jest opracowanie takiego narzędzia, które będzie służyło wczesnej diagnostyce chorób rzadkich, stąd też współpraca z Uniwersytetem Medycznym i Uniwersytetem Przyrodniczym, które dostarczą nam danych, np. genomicznych. To pozwoli nam zbudować centrum danych cyfrowych, które będzie wykorzystywało algorytmy sztucznej inteligencji do tego, aby pomóc w diagnozie np. retinopatii cukrzycowej. Chodzi więc o wczesną detekcję cukrzycy na podstawie badań okulistycznych – wyjaśnia prof. Dariusz Czerwiński, prorektor PL ds. ogólnych i rozwoju.
Zespół z Politechniki Lubelskiej podejmie się również zaimplementowania algorytmów sztucznej inteligencji w systemie informatycznym, który będzie dostępny dla lekarzy i naukowców poprzez witrynę internetową. W planach jest także opracowanie modelu monitorowania progresji chorób rzadkich.
Projekt będzie realizowany do 30 czerwca 2026 roku. Na wsparcie działań w jego ramach resort przeznaczy 25 mln zł. Dotychczas w ramach LUC został zrealizowany m.in. projekt „Dobrze widzieć” – program profilaktyki krótkowzroczności i wad refrakcji u uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Obecnie wdrażane jest kolejne przedsięwzięcie – Okobus. To mobilne centrum diagnostyki okulistycznej. Będzie ono wykorzystywane w pilotażowym programie badań przesiewowych polegających na zastosowaniu telemedycyny w wykrywaniu retinopatii cukrzycowej i cukrzycowego obrzęku plamki (DME) wśród dorosłych mieszkańców województwa lubelskiego.
MK, źródło: MEiN