Strona główna „Forum Akademickiego”

Archiwum z roku 1998

Spis treści numeru 6/1998

Czerwiec 6/98
Czerwiec 6/98

Artykuły

 

FELIETON REDAKCYJNY

Którędy do Kalifornii?
- Grzegorz Filip

INFORMACJE

Kronika

Notatki Przewodniczącego KBN
Kontakty zagraniczne
- Andrzej Wiszniewski

Notatki Przewodniczącego RGSzW
Brak uznania i poparcia
- Andrzej Pelczar

Notatki Przewodniczącego KRUN
Budowanie lobby
- Krzysztof Pawłowski

Zapowiedzi konferencji naukowych

Listy

ŻYCIE AKADEMICKIE

Miejsce dla polszczyzny
- rozmowa z prof. W. Pisarkiem, przew. Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN

Siła symbolu
- Jerzy Fedorowski
Koleje losu Collegium Polonicum w Słubicach

Abecadło przyzwoitości
- Jerzy Zaleski
O dobrych obyczajach w nauce

Współczynnik oddziaływania
- Bogusław Żernicki
Impact factor czasopism naukowych

Anatomia dzidy
- Stanisław Czachorowski
Cykl życiowy uniwersytetu na przykładzie Olsztyna

Dźwignia rozwoju gospodarczego
- Paweł Ambrożewicz
Problem zagospodarowania odpadów jako przedmiot wykładowy

Agora

Autonomia i kontrola
- Włodzimierz Siwiński
Uwagi o projekcie reformy prawa o szkolnictwie wyższym

Powrót teologii
- Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz
Czym jest dziś teologia jako nauka uniwersytecka?

Studia za granicą

Zapobiec kryzysowi
- Roman Z. Morawski
Zmiany w systemie finansowania szkolnictwa wyższego w Wlk. Brytanii

Czytelnia czasopism

BADANIA NAUKOWE

Pod światło
- Piotr Kieraciński
O wrocławskich badaniach nad holografią

Laserem w metalu
- Piotr Kieraciński
Centrum Laserowych Technologii Metali w Kielcach

Mapa nauki polskiej

Maszyny do zadań specjalnych
- Artur Wolski
Dokonania Przemysłowego Instytutu Maszyn Budowlanych w Kobyłce

W STRONĘ HISTORII

Pomniki uczonych polskich (33)

Mikołaj Kopernik w Ciudad de Mexico II str. okł.

Gwiazdy i meteory

Sutanna chirurga
- Radosław Kaleń
Postać Rafała Józefa Czerwiakowskiego

Rody uczone (23)

Manteufflowie
- Magdalena Bajer

OKOLICE NAUKI

Uzasadnione obawy
- Elżbieta Dudzińska
Komu zagraża niedofinansowanie bibliotek uczelnianych?

Poczta elektroniczna

Zmarnowana szansa polskiej humanistyki
- Marek Adamiec
Zaniedbania w upowszechnianiu kultury polskiej w Internecie

Esej

Poszukiwanie tożsamości
- Jan Sadlak
Czym był i jest uniwersytet w krajach Europy Środkowej?

Recenzje
Istotne i nieistotne w nauce
Poza nauką
Słownik terapii rodzin
Technika pisania prac naukowych
Brewiarz Europejczyka
Książki nadesłane

FELIETONY

Sowizdrzał
Wiecha - Jan Koteja

Odcinki-docinki
Podejrzliwość i kultura - Wojciech Chudy

Wyznania szalonego humanisty
W kółko to samo - Leszek Szaruga

Miejsce dla polszczyzny

   Powinniśmy czym prędzej uchwalić ustawę o języku polskim, potwierdzającą z całą mocą obowiązek polskiego państwa zapewnienia polszczyźnie miejsca w każdej dziedzinie życia publicznego. Prywatnie niech sobie ludzie mówią jak chcą, natomiast w życiu publicznym język polski, niekoniecznie jako jedyny, musi być obecny. Nie mogą w Polsce obowiązywać prawa nieprzetłumaczone na język polski. Wszystko, co będzie się działo w Brukseli, musi znaleźć swoją polską formę.

Rozmowa z prof. Walerym Pisarkiem, przewodniczącym Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN

 

Siła symbolu

   Postanowiono, że o godzinie 12 w nocy, pod osłoną plutonu policji oraz kilku uzbrojonych pracowników agencji ochrony, rozpoczniemy likwidację "baru" i komisyjne zabezpieczanie wszystkiego, co się w nim znajduje. Już w niespełna dwie godziny po zakończeniu narady wysadzono petardą drzwi wejściowe do DS "Amicus" jako ostrzeżenie przed realizacją zamierzenia. O "godzinie zero" wiedziało tylko 5 spośród 14 osób biorących udział w naradzie. Informator sprawców został więc dość łatwo ustalony drogą eliminacji, nigdy jednak nie został ujawniony. Szkoda okazała się niewielka, a za przysłowiową rękę nikogo nie złapano.

Prof. Jerzy Fedorowski przedstawia losy Collegium Polonicum w Słubicach nad Odrą

 

Powrót teologii

   Kosmologia kwantowa redukuje zagadkę istnienia Wszechświata do problemu istnienia i pochodzenia zasad teorii kwantów. Jeżeli mimo wszystko istnienie Wszechświata ma jakiś sens, to może on być ukryty jedynie w prawach kosmologii kwantowej. Wydaje się, że tak jest w rzeczywistości, niedawno bowiem okazało się, że struktura matematyczna kosmologii kwantowej wynika z ontologii w pełni zgodnej z koncepcją miłującego Boga, głoszoną przez Jezusa z Nazaretu. Boga, który jest sensem istnienia Wszechświata i człowieka oraz źródłem godności człowieka. Sens jest wartością myśli i tylko w sensownym Wszechświecie tak naprawdę warto zajmować się nauką.

O roli i miejscu teologii wśród syscyplin uniwersyteckich
pisze prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz

 

Abecadło przyzwoitości

   Rozbieżność intencji i czynów jest cechą charakterystyczną postępowania człowieka, gdyż stanowi odwieczny dylemat rozdarcia między rozumem a sercem. Łamanie norm etycznych przez ludzi wykształconych nie różni się od motywacji występujących w innych grupach społecznych. Czasem chodzi najzwyczajniej o konkretną, dającą się wyliczyć korzyść, niekiedy jest owocem duchowego zniewolenia, kiedy indziej pobudki są trudne do zdefiniowania i wydają się irracjonalne. Hochsztaplerzy rodzą się pod każdą szerokością geograficzną.

Prof. Jerzy Zaleski o etyce pracowników nauki

 

Pod światło

image010.jpg (31684 bytes)   Obecnie przesłanie jednego obrazu za pomocą światłowodu wymaga wpuszczenia do niego miliardów bitów zero-jedynkowych. Na dłuższych odcinkach takie sygnały są zakłócane i zniekształcane. Muszą być wielokrotnie wzmacniane po drodze. Można jednak wykorzystać nowy element technologii optycznej, lustro z koniugacją fazową - są już prototypowe instalacje tego typu - i przesyłać jednocześnie całe obrazy. Przesyłane sygnały optyczne można wzmacniać metodą optyczną, przez tzw. pompowanie wiązką światła, co eliminuje konieczność stosowania skomplikowanych wzmacniaczy elektronicznych. Powoduje to wzrost przepustowości istniejących łączy światłowodowych 106 razy i może stać się przyczynkiem do rewolucji w telekomunikacji.

O dokonaniach Zakładu Fizyki i Chemii Materiałów Molekularnych Politechniki Wrocławskiej w zakresie holografii pisze Piotr Kieraciński

Poszukiwanie tożsamości

   Jeżeli uniwersytety są ściśle identyfikowane z władzą, ryzykują utratę swojej niezależności i potencjału twórczego. Może to w rezultacie doprowadzić do przekształcenia uczelni w szkoły handlowe, służące zaspokajaniu partykularnych interesów. Z drugiej jednak strony, odgrodzenie się od życia codziennego i upieranie się wyłącznie przy teoretyzowaniu grozi odejściem studentów i brakiem wsparcia. Każde pokolenie musi na nowo szukać równowagi, ponieważ każda epoka niesie ze sobą nowe problemy.

Dr Jan Sadlak snuje refleksje na temat dziejów i roli uniwersytetów w Europie Środkowej

 

Uwagi.