Czerwiec 6/98

FELIETON REDAKCYJNY Którędy do Kalifornii? - Grzegorz Filip INFORMACJE Kronika Notatki Przewodniczącego KBN Kontakty zagraniczne - Andrzej Wiszniewski Notatki Przewodniczącego RGSzW Brak uznania i poparcia - Andrzej Pelczar Notatki Przewodniczącego KRUN Budowanie lobby - Krzysztof Pawłowski Zapowiedzi konferencji naukowych Listy ŻYCIE AKADEMICKIE Miejsce dla polszczyzny - rozmowa z prof. W. Pisarkiem, przew. Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN Siła symbolu - Jerzy Fedorowski Koleje losu Collegium Polonicum w Słubicach Abecadło przyzwoitości - Jerzy Zaleski O dobrych obyczajach w nauce Współczynnik oddziaływania - Bogusław Żernicki Impact factor czasopism naukowych Anatomia dzidy - Stanisław Czachorowski Cykl życiowy uniwersytetu na przykładzie Olsztyna Dźwignia rozwoju gospodarczego - Paweł Ambrożewicz Problem zagospodarowania odpadów jako przedmiot wykładowy Agora Autonomia i kontrola - Włodzimierz Siwiński Uwagi o projekcie reformy prawa o szkolnictwie wyższym Powrót teologii - Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz Czym jest dziś teologia jako nauka uniwersytecka? Studia za granicą Zapobiec kryzysowi - Roman Z. Morawski Zmiany w systemie finansowania szkolnictwa wyższego w Wlk. Brytanii Czytelnia czasopism BADANIA NAUKOWE Pod światło - Piotr Kieraciński O wrocławskich badaniach nad holografią Laserem w metalu - Piotr Kieraciński Centrum Laserowych Technologii Metali w Kielcach Mapa nauki polskiej Maszyny do zadań specjalnych - Artur Wolski Dokonania Przemysłowego Instytutu Maszyn Budowlanych w Kobyłce W STRONĘ HISTORII Pomniki uczonych polskich (33) Mikołaj Kopernik w Ciudad de Mexico II str. okł. Gwiazdy i meteory Sutanna chirurga - Radosław Kaleń Postać Rafała Józefa Czerwiakowskiego Rody uczone (23) Manteufflowie - Magdalena Bajer OKOLICE NAUKI Uzasadnione obawy - Elżbieta Dudzińska Komu zagraża niedofinansowanie bibliotek uczelnianych? Poczta elektroniczna Zmarnowana szansa polskiej humanistyki - Marek Adamiec Zaniedbania w upowszechnianiu kultury polskiej w Internecie Esej Poszukiwanie tożsamości - Jan Sadlak Czym był i jest uniwersytet w krajach Europy Środkowej? Recenzje Istotne i nieistotne w nauce Poza nauką Słownik terapii rodzin Technika pisania prac naukowych Brewiarz Europejczyka Książki nadesłane FELIETONY Sowizdrzał Wiecha - Jan Koteja Odcinki-docinki Podejrzliwość i kultura - Wojciech Chudy Wyznania szalonego humanisty W kółko to samo - Leszek Szaruga

Miejsce dla polszczyzny    Powinniśmy czym prędzej uchwalić ustawę o języku polskim, potwierdzającą z całą mocą obowiązek polskiego państwa zapewnienia polszczyźnie miejsca w każdej dziedzinie życia publicznego. Prywatnie niech sobie ludzie mówią jak chcą, natomiast w życiu publicznym język polski, niekoniecznie jako jedyny, musi być obecny. Nie mogą w Polsce obowiązywać prawa nieprzetłumaczone na język polski. Wszystko, co będzie się działo w Brukseli, musi znaleźć swoją polską formę. Rozmowa z prof. Walerym Pisarkiem, przewodniczącym Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN   Siła symbolu    Postanowiono, że o godzinie 12 w nocy, pod osłoną plutonu policji oraz kilku uzbrojonych pracowników agencji ochrony, rozpoczniemy likwidację "baru" i komisyjne zabezpieczanie wszystkiego, co się w nim znajduje. Już w niespełna dwie godziny po zakończeniu narady wysadzono petardą drzwi wejściowe do DS "Amicus" jako ostrzeżenie przed realizacją zamierzenia. O "godzinie zero" wiedziało tylko 5 spośród 14 osób biorących udział w naradzie. Informator sprawców został więc dość łatwo ustalony drogą eliminacji, nigdy jednak nie został ujawniony. Szkoda okazała się niewielka, a za przysłowiową rękę nikogo nie złapano. Prof. Jerzy Fedorowski przedstawia losy Collegium Polonicum w Słubicach nad Odrą   Powrót teologii    Kosmologia kwantowa redukuje zagadkę istnienia Wszechświata do problemu istnienia i pochodzenia zasad teorii kwantów. Jeżeli mimo wszystko istnienie Wszechświata ma jakiś sens, to może on być ukryty jedynie w prawach kosmologii kwantowej. Wydaje się, że tak jest w rzeczywistości, niedawno bowiem okazało się, że struktura matematyczna kosmologii kwantowej wynika z ontologii w pełni zgodnej z koncepcją miłującego Boga, głoszoną przez Jezusa z Nazaretu. Boga, który jest sensem istnienia Wszechświata i człowieka oraz źródłem godności człowieka. Sens jest wartością myśli i tylko w sensownym Wszechświecie tak naprawdę warto zajmować się nauką. O roli i miejscu teologii wśród syscyplin uniwersyteckich pisze prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz   Abecadło przyzwoitości    Rozbieżność intencji i czynów jest cechą charakterystyczną postępowania człowieka, gdyż stanowi odwieczny dylemat rozdarcia między rozumem a sercem. Łamanie norm etycznych przez ludzi wykształconych nie różni się od motywacji występujących w innych grupach społecznych. Czasem chodzi najzwyczajniej o konkretną, dającą się wyliczyć korzyść, niekiedy jest owocem duchowego zniewolenia, kiedy indziej pobudki są trudne do zdefiniowania i wydają się irracjonalne. Hochsztaplerzy rodzą się pod każdą szerokością geograficzną. Prof. Jerzy Zaleski o etyce pracowników nauki   Pod światło    Obecnie przesłanie jednego obrazu za pomocą światłowodu wymaga wpuszczenia do niego miliardów bitów zero-jedynkowych. Na dłuższych odcinkach takie sygnały są zakłócane i zniekształcane. Muszą być wielokrotnie wzmacniane po drodze. Można jednak wykorzystać nowy element technologii optycznej, lustro z koniugacją fazową - są już prototypowe instalacje tego typu - i przesyłać jednocześnie całe obrazy. Przesyłane sygnały optyczne można wzmacniać metodą optyczną, przez tzw. pompowanie wiązką światła, co eliminuje konieczność stosowania skomplikowanych wzmacniaczy elektronicznych. Powoduje to wzrost przepustowości istniejących łączy światłowodowych 106 razy i może stać się przyczynkiem do rewolucji w telekomunikacji. O dokonaniach Zakładu Fizyki i Chemii Materiałów Molekularnych Politechniki Wrocławskiej w zakresie holografii pisze Piotr Kieraciński Poszukiwanie tożsamości    Jeżeli uniwersytety są ściśle identyfikowane z władzą, ryzykują utratę swojej niezależności i potencjału twórczego. Może to w rezultacie doprowadzić do przekształcenia uczelni w szkoły handlowe, służące zaspokajaniu partykularnych interesów. Z drugiej jednak strony, odgrodzenie się od życia codziennego i upieranie się wyłącznie przy teoretyzowaniu grozi odejściem studentów i brakiem wsparcia. Każde pokolenie musi na nowo szukać równowagi, ponieważ każda epoka niesie ze sobą nowe problemy. Dr Jan Sadlak snuje refleksje na temat dziejów i roli uniwersytetów w Europie Środkowej

 

Uwagi.