Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wyłoniło sześćdziesięciu kolejnych LIDERÓW. Łączna wartość ich projektów wynosi prawie 85 mln zł.
LIDER jest programem skierowanym do doktorantów, nauczycieli akademickich nie posiadających stopnia doktora oraz doktorów, w tym habilitowanych, którzy uzyskali ten stopień naukowy nie wcześniej niż w ciągu ostatnich 7 lat. Jego celem jest poszerzenie kompetencji młodych naukowców w samodzielnym planowaniu prac badawczych oraz zarządzaniu własnym zespołem badawczym, podczas realizacji projektów badawczych, których wyniki mogą mieć zastosowanie praktyczne i posiadają potencjał wdrożeniowy.
W XI edycji finansowanie otrzymało w sumie 60 projektów na łączną kwotę 84 761 494,30 zł. Maksymalna wysokość dofinansowania jednego projektu wyniosła 1,5 mln zł – taką sumę otrzyma 19 naukowców. Wśród laureatów są przedstawiciele 31 instytucji. Dominują młodzi badacze z Politechniki Warszawskiej i Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie – po 7 projektów, Politechniki Wrocławskiej (5) i Politechniki Śląskiej (4). Najwyżej oceniono projekt Hanny Piotrzkowskiej-Wróblewskiej z Instytutu Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk pt. „QUMECH – system monitorujący odpowiedź pacjentów z rakiem piersi na leczenie w postaci chemioterapii neoadjuwantowej w oparciu o ultrasonografię ilościową”.
Od inauguracji programu w 2009 roku wyłoniono już w sumie 379 liderów. W tej grupie 1/3 stanowiły kobiety. Rekordowa pod tym względem była IX edycja, w której granty otrzymało 51 młodych naukowców. Łączna wartość przyznanego dofinansowania wyniosła dotychczas 427 mln zł. Tylko cztery miasta: Warszawa, Kraków, Gdańsk i Wrocław posiadały co najmniej po jednym laureacie w każdym konkursie. Jak dotąd liderów nie ma w dwóch województwach: lubuskim i podlaskim. W poprzedniej edycji po raz pierwszy pojawili się laureaci z Puław i Częstochowy. Z dziesięciu najliczniej reprezentowanych jednostek pochodzi niemal połowa wszystkich laureatów. Najwięcej wywodzi się z Politechniki Warszawskiej (29), Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (26), Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Poznańskiej (po 20). Średni wiek wnioskodawców w dotychczasowych edycjach wyniósł 32 lata. Większość wnioskodawców i beneficjentów posiadało stopień doktora (odpowiednio 74% i 86%). Laureaci prawie wszystkie swoje projekty realizują w jednostkach naukowych – jako jednostkę goszczącą 73% z nich wybrało uczelnię, jednostkę organizacyjną Polskiej Akademii Nauk wybrało 14% laureatów, a 10% realizuje swoje projekty w instytutach badawczych.
Tematyka projektów składanych w programie LIDER zdominowana jest przez nauki inżynieryjne i techniczne. Stanowią one ⅔ liczby złożonych projektów i ponad 66% sumarycznej wartości udzielonego dofinansowania. Kolejnym, drugim co do popularności obszarem, są nauki przyrodnicze, które stanowią 17% liczby zwycięskich projektów. Wśród laureatów stosunkowo rzadko reprezentowane były nauki rolnicze (6%). Jeśli chodzi o nauki społeczne (poniżej 1% udziału w liczbie dofinansowanych wniosków), to występowały one tylko w czterech pierwszych konkursach. W ramach nauk inżynieryjnych i technicznych najczęściej wybierano: elektrotechnikę, elektronikę, inżynierię informatyczną (16% wszystkich projektów), inżynierię materiałową (14%) i inżynierię mechaniczną (12%). Grupa ta była najbardziej zróżnicowana pod względem reprezentacji poszczególnych dziedzin. Z zakresu nauk przyrodniczych najbardziej popularnymi dziedzinami są nauki chemiczne (6%) i nauki fizyczne (3%). W przypadku nauk medycznych i nauk o zdrowiu dominującą dziedziną jest biotechnologia medyczna (4%). Biotechnologia, ale tym razem rolnicza (2%), jest najczęściej wybieraną dziedziną nauk rolniczych.
MK